Yer Elması Sotesi

Yeni yılın ilk tarifi sağlıklı beslenme kategorisinden geliyor. Yılbaşı sofralarının ağırlığından uzaklaşıp iyi beslenme tercihlerine yönelmenin zamanı geldi. 2021 yılında yer elması sotesiyle başladığım blog yazılarının devamı da sağlıklı beslenme ağırlıklı gelir umarım.

Yer elması hem isim hem görüntü olarak talihsiz bir sebze galiba. Ne adı kendini yansıtıyor, ne de görüntüsü lezzetini. Biz elmaya benzetmişiz, batı mutfağındaki adını enginardan alıyor. Bence enginar benzetmesi elmadan daha doğru çünkü yer elması pişince tadı enginara benziyor.  Aslında iki sebzeden de izler taşıyor, patatesin nişastalı yoğunluğu ve enginarın otsu lezzetini birlikte barındıran ilginç bir sebze. Kendine has özelliği ise topraksılığı ve kıtırlığı.

Yer elmasının daha önce çorbasını yapmıştım, blogda tarifi var. Çorba halinde tat derinliği daha az geliyor tabi. Bu sefer soteye benzer yemeğini yaptım. Vegan bir zeytinyağlı diyebiliriz. 

Yer elmasının besin değerlerine bakarken bir şey dikkatimi çekti. Batı mutfağında bu sebze seviliyor ama sindirim zorluğu önemli bir şikayet konusu. Yer elması gerçekten sindirimi zor bir gıda. Bunun nedeni yüksek inülin içeriği. İnülin prebiyotik özellikleri nedeniyle son dönemde adını sık duyduğumuz bir besin bileşeni, bir tür karbonhidrat. Yer elmasına kendine has tadını veren, aynı zamanda sindirimini zorlaştıran da o. Batılılar yer elmasını sindirim zorluğu yaşamadan yiyebilmek konusuna kafa yormuşlar. Bir sürü yöntem var, limon suyunda, tuzda bekletmek gibi. Aslında en garantili yöntem turşusunu kurmakmış, ünlü doğal besin uzmanı Leda Meredith'in tarifi popüler. Deneme listeme aldım.

Etkili mi diye merak ettiğim için yer elmasını pişirmeden önce birkaç saat tuzlu limonlu suda beklettim. Mucize yaratmıyor ama sindirimi biraz daha kolaylaştırıyor. Bundan sonra böyle kullanırım. Aslında uzmanlar, sindirimi zor da olsa, yer elmasının faydalarına odaklanmayı öneriyor. Yemeği ilk paylaştığımda gelen yorumlardan birinde bir tarif önerisi vardı; pirinçli ve dereotlu yer elması yemeği. Onu da denemeyi düşünüyorum. Sizin başka önerileriniz varsa onları da almak isterim.

Malzemeler (4-6 kişilik)

750 gram yer elması

1 limonun suyu ve 2 tatlı kaşığı tuz

4 yemek kaşığı zeytinyağı

1 adet kuru soğan

2 diş sarımsak

1 adet havuç

1 çay kaşığı toz zerdeçal

Karabiber

1 çay kaşığı garam masala

200 ml sıcak su ( Yaklaşık 1 su bardağı)

200 ml domates sosu (Yaklaşık 1 su bardağı) 

Servis için

Maydanoz, dereotu veya nane yaprakları

Yer elmasını fırçalamadan önce biraz suda bekletiyorum.

Yapılışı

1. Yer elmasını yıkayıp, kabuklarını fırçayla temizleyin. Halka halka dilimleyin. Bir kaba koyduğunuz yer elmasının üzerini geçecek kadar su, limon suyu ve tuz ekleyin. Limonlu tuzlu suda iki saat bekletin.

2. Ön hazırlık için soğanı piyazlık doğrayın. Sarımsağı ince halkalar halinde kesin. Havucu halka halka doğrayın. Yer elmasının suyunu süzün.

3. Bir tencereye zeytinyağı, soğan, zerdeçal ve karabiberi koyun. Orta ateşte soğan diriliğini kaybedene kadar pişirin. Havuç, yer elması ve sarımsağı ekleyin. Arada karıştırarak sebzeleri kavurun.

4. Sebzeler kavrulunca domates suyu, su ve garam masalayı ekleyin. Tencerenin kapağını kapatıp ateşi kısın.

5. Yer elması ve havuç yumuşayıp, yemek suyunu biraz çekene kadar pişirin. Gerekirse az daha sıcak su ekleyebilirsiniz.

6. Pişen yemeği arzu ettiğiniz doğranmış yeşillikle servis yapın.

Notlar:

- Yer elması düzgün bir yüzeye sahip olmadığı için soyması zor oluyor. Ayrıca soyarken, epey bir kısmı ziyan oluyor. Çorba yaparken kabuğunu soymuştum ama bu sefer kıyamadım, suda biraz beklettikten sonra yüzeyini fırçayla temizledim.

- Sindirimi kolaylaştıran baharatları barındıran bir karışım olduğu için bu tarifte garam masala kullandım. Sizde yoksa aynı miktarda  kimyon, kişniş gibi baharatlar ekleyebilirsiniz. Eğer kullanmadıysanız denemenizi öneririm. Patates, karnabahar gibi pek çok sebzeye ve et grubundan tavuğa çok yakışıyor.